O tym, że od negatywnej decyzji ZUS można złożyć odwołanie, wie prawie każdy ubezpieczony. O prawie tym informuje strony sam organ rentowy w pouczeniu decyzji. Nie wszyscy jednak zdają sobie sprawę z tego, że możliwe jest również cofnięcie wniesionego już odwołania od decyzji ZUS.
Pani Dorota chorowała kilka dni. Niestety spóźniła się z dostarczeniem do ZUS zwolnienia lekarskiego. Otrzymała zatem decyzję, w której ZUS poinformował ją, iż przyznaje jej zasiłek chorobowy z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej ale jednocześnie obniża wysokość świadczenia o 25 %. Pani Dorota w odpowiedzi na decyzję ZUS złożyła odwołanie do właściwego sądu, podnosząc, iż opóźnienie wystąpiło bez jej winy. Po dokonaniu obliczeń okazało się jednak, że Pani Dorota może zyskać w tej sprawie ok. 80 zł. Postanowiła zatem zrezygnować z batalii sądowej i cofnąć odwołanie. Czy jest to możliwe?
Odwołanie od decyzji ZUS wnosi się do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych za pośrednictwem organu rentowego, który wydał decyzję w terminie jednego miesiąca od dnia otrzymania decyzji. Prawidłowo wniesione przez ubezpieczonego odwołanie inicjuje postępowanie sądowe, które ma na celu ustalenie, czy zaskarżona decyzja ZUS jest prawidłowa czy też nie. Oceny tej dokonuje sąd na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego tj. m.in. dokumentów, zeznań świadków, wyjaśnień stron. Postępowanie to kończy się wydaniem wyroku, w którym sąd oddala odwołanie jeśli nie znajduje podstaw do jego uwzględnienia – ubezpieczony przegrywa sprawę, albo zmienia zaskarżoną decyzję zgodnie z żądaniem odwołania – ubezpieczony wygrywa.
Odwołanie ubezpieczonego jest zatem niezbędne zarówno do wszczęcia jak i kontynuowania postępowania sądowego. Ubezpieczony, jako dysponent procesu, może też z niego zrezygnować, cofając odwołanie.
Cofnięcie odwołania od decyzji ZUS
W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych odwołanie od decyzji organu rentowego pełni funkcję pozwu i stosuje się do niego odpowiednio przepisy dotyczące pozwu.
Zgodnie z procedurą cywilną pozew (odpowiednio odwołanie) może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego (organu rentowego) aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia – aż do wydania wyroku (art. 203 k.p.c.). Dotyczy to także postępowania w II instancji, a zatem cofnięcie pozwu (odwołania) jest możliwe aż do zakończenia postępowania apelacyjnego.
Cofnięcie odwołania od decyzji organu rentowego jest w rzeczywistości cofnięciem wniosku o udzielenie ochrony prawnej roszczeniu procesowemu. Innymi słowy cofając odwołanie ubezpieczony rezygnuje z merytorycznego rozpatrzenia przez sąd sprawy zainicjowanej wniesionym odwołaniem. W takim wypadku sąd nie wydaje wyroku, w którym rozstrzyga, która ze stron postępowania miała rację, a wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania. W efekcie cofnięte odwołanie nie wywołuje żadnych skutków prawnych.
Odwołanie może zostać cofnięte także tylko w części. W takiej sytuacji umorzenie dotyczy części postępowania objętej cofnięciem odwołania, zaś w pozostałym zakresie normalnie się toczy (np. ubezpieczony cofa odwołanie co do zaległości składkowych za rok 2016, zaś podtrzymuje co do zaległości za rok 2017).
Jeżeli odwołanie zostało cofnięte na etapie postępowania apelacyjnego (po zaskarżeniu wyroku I Instancji ale przed rozpoczęciem rozprawy apelacyjnej) to sąd w pierwszej kolejności uchyla wyrok sądu I instancji a następnie umarza postępowanie.
Kiedy cofnięcie odwołania od decyzji ZUS jest niedopuszczalne?
Sąd co do zasady związany jest cofnięciem odwołania. Wynika to z faktu, że to strona postępowania jest dysponentem procesu. Występują jednak sytuacje, w których cofnięcie odwołania jest niedopuszczalne. Stąd też cofnięcie odwołania od decyzji ZUS podlega ocenie sądu. Oceny tej sąd dokonuje według następujących kryteriów:
- czy czynność ta jest zgodna z prawem;
- czy jest zgodna z zasadami współżycia społecznego;
- czy nie zmierza do obejścia prawa;
- czy nie narusza słusznego interesu ubezpieczonego.
Stosując powyższe kryteria sąd może uznać za niedopuszczalne cofnięcie odwołania, gdy okoliczności konkretnej sprawy wskazują, że jest ono sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Podobnie sąd postąpi w przypadku naruszenia słusznego interesu ubezpieczonego. Przyjmuje się w orzecznictwie, że cofnięcie odwołania w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych narusza słuszny interes ubezpieczonego, gdy odwołanie jest oczywiście uzasadnione (ubezpieczony wygrałby sprawę, gdyby nie cofnął odwołania).
Stwierdzenie powyższych okoliczności ma ten skutek, że mimo złożenia przez stronę odpowiedniego oświadczenia o cofnięciu odwołania od decyzji ZUS, sąd wydaje postanowienie odmawiające umorzenia postępowania i nadal prowadzi merytorycznie sprawę.
Jak cofnąć odwołanie od decyzji ZUS?
Cofnięcie odwołania od decyzji ZUS jest czynnością procesową. Następuje poprzez złożenie przez ubezpieczonego stosownego oświadczenia, że cofa odwołanie. Oświadczenie o cofnięciu odwołania może zostać zawarte w piśmie procesowym skierowanym do sądu, może również zostać złożone ustnie do protokołu.
Należy pamiętać, że w razie cofnięcia odwołania, organ rentowy, co do zasady jest traktowany jak wygrywający proces. W związku z tym należy mu się zwrot kosztów procesu, o ile złoży taki wniosek. Kosztami tymi będzie wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika, jeśli ZUS takowego będzie w sprawie posiadał. Wyjątkowo obowiązek zwrotu kosztów nie będzie obciążać strony cofającej odwołanie lecz będzie ciążyć na ZUS. Stanie się tak w sytuacji, gdy ubezpieczony cofnął odwołanie z tego powodu, że organ rentowy zaspokoił jego roszczenie w toku postępowania (np. w toku postępowania zmienił zdanie i wypłacił świadczenie). W takim wypadku w piśmie cofającym odwołanie ubezpieczony musi wskazać, że cofnięcie odwołania wynika z zaspokojenia jego interesów przez ZUS, oraz że wniesienie odwołania było niezbędne do dochodzenia praw lub obrony ubezpieczonego.
{ 3 komentarze… przeczytaj je poniżej albo dodaj swój }
No to p. Dorota może się zdziwić jak zamiast 80zł z których zrezygnowała będzie musiała zapłacić kilkaset za pełnomocnika ZUS. Można więc oberwać z najmniej spodziewanej strony 🙂
Polecam 469 KPC Sąd nie może zgodzić się na cofnięcie środka odwoławczego przy narażeniu Ubezpieczonego na szkodę.
Witam, poruszam tę kwestię w części wpisu dotyczącej niedopuszczalności cofnięcia odwołania.