Jak wiadomo nie od dziś – najlepsze historie pisze samo życie. Nie inaczej było w przypadku Pana Jana.
Pan Jan był zatrudniony u swojego pracodawcy od 1978 r. Od początku zatrudnienia pracował w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku dwuczłonowym spawacz – monter. Prace te wymienione są w tzw. wykazie „A” rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. jako prace w warunkach szczególnych. Jako, że zaszły ku temu przesłanki, Pan Jan wystąpił do ZUS o ustalenie prawa do emerytury w warunkach szczególnych, dołączając do wniosku o świadczenie skrupulatnie przygotowane świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Jak nietrudno się domyślić, decyzja organu rentowego była negatywna. Dlaczego? Stanowisko ZUS może zadziwić, o czym dalej.
W dzisiejszym wpisie przedstawię kilka uwag na temat emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych, a konkretnie na temat pracy w warunkach szczególnych wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, która jest dla tej emerytury przesłanką konieczną.
Zacznijmy od krótkiej analizy przepisów:
Warunki, jakie musi spełnić osoba ubiegająca się o wcześniejszą emeryturę z tytułu pracy w warunkach szczególnych, określone są w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
W myśl przepisów przywołanej ustawy, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura, jeśli spełnią łącznie następujące warunki:
- osiągnęli wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn, lub 55 dla kobiet,
- nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego, albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa,
- w dniu wejścia w życie przepisów ustawy emerytalnej tj. na dzień 01.01.1999 r. osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 25 lat dla mężczyzn, w tym okres zatrudnienia w szczególnych warunkach, wykonywanego stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, wynoszący co najmniej 15 lat.
Aby wykonywaną pracę można było zaliczyć do pracy w szczególnych warunkach, musi to być rodzaj pracy wykazanej w załączniku „A” do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Praca ta musi być wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wymaganym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w świadectwie pracy.
Wracamy do Pana Jana z naszego przykładu. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wywiódł, że:
skoro Pan Jan pracował na dwóch różnych stanowiskach pracy określonych w zarządzeniu resortowym w obrębie dwóch różnych działów (jako spawacz i jako monter) to żadna z tych prac nie mogła być wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Gdyby Pan Jan pracował tylko jako spawacz, albo tylko jako monter, wszystko byłoby w porządku. Do obowiązków Pana Jana na stanowisku pracy, na którym był zatrudniony należało jednakże i spawanie i montowanie.
Kiedy praca wykonywana jest stale i w pełnym wymiarze czasu pracy?
Stanowisko ZUS orzekającego w sprawie Pana Jana nie jest wcale odosobnione. Świadczy o tym dość spory dorobek orzeczniczy, a ostatecznie kwestie te rozstrzygnął Sąd Najwyższy wskazując, że:
“warunkiem uznania za pracę w warunkach szczególnych jest wykonywanie pracy stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) jednego z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 2007 r., III UK 66/07)”.
“Nie jest przy tym uprawniona wykładnia regulacji dotyczącej emerytury za pracę w szczególnych warunkach, która nie pozwala objąć nią również tych pracowników, których pełny wymiar czasu pracy wypełnia nie tylko jeden rodzaj pracy w szczególnych warunkach, lecz również inne rodzaje prac z poszczególnych pozycji i działów wykazu „A” do rozporządzenia, które pracownik wykonuje stale w zatrudnieniu. Przykładowo przez pół zmiany (dniówki) pracuje przy spawaniu i przez pół zmiany wykonuje prace w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych. Wszak wysiłek przy takiej pracy nie jest mniejszy niż przy tylko jednego rodzaju pracach w szczególnych warunkach. Pracownik, który u jednego pracodawcy w tym samym okresie wykonuje różne rodzaje pracy w szczególnych warunkach, wymienione w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, nie powinien być pozbawiony uprawnienia do zaliczenia tego okresu do zatrudnienia w szczególnych warunkach wymaganego do emerytury na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2013 r. III UK 47/12)”.
Jeżeli zatem ZUS odmówi emerytury z tego powodu, że pracownik łączył w przebiegu dniówki prace o różnym charakterze polegające na wykonywaniu nie jednego, lecz kilku rodzajów prac w szczególnych warunkach – czym prędzej należy złożyć odwołanie od takiej decyzji. Także i w takiej sytuacji jego praca jest bowiem wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, a co za tym idzie uprawnia do wcześniejszej emerytury.
Pan Jan odwołał się od negatywnej decyzji ZUS i na skutek wyroku krakowskiego sądu, cieszy się już z uroków życia na wcześniejszej emeryturze.
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }