Pani Kasiu, czy ja wygram tę sprawę i sąd przyzna mi rentę?
To pytanie zadaje praktycznie każdy klient po przedstawieniu mi licznych zaświadczeń lekarskich, wypisów ze szpitala, opinii konsultantów i innych dokumentów obrazujących stan swojego zdrowia. Na to pytanie mogę odpowiedzieć tylko: To zależy… Od czego? Od tego, co powie biegły.
Kim jest biegły sądowy?
Zgodnie z art. 278 kodeksu postępowania cywilnego w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych sąd […] może wezwać jednego lub kilku biegłych w celu zasięgnięcia ich opinii.
Biegły sądowy to nikt inny, jak osoba posiadającą specjalistyczną wiedzę i bogate doświadczenie zawodowe w zakresie swojej działalności, oraz cechy gwarantujące bezstronność i rzetelność opiniowania w sprawach sądowych. Wyznacza go sąd z listy biegłych sądowych, w celu wyjaśnienia okoliczności wymagających wiadomości specjalnych. Ogólnie mówiąc – opinia biegłego ma na celu ułatwić sądowi właściwą ocenę faktów i rozstrzygnięcie konkretnej sprawy.
W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych jest to po prostu lekarz specjalista z danej dziedziny.
Dlaczego w sprawach o przyznanie renty, sądowi potrzebny jest biegły?
Przepisy mówią tak:
Renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy […] (art. 4 ustawy o rencie socjalnej)
Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące przesłanki: jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, a jego niezdolność do pracy powstała w okresach przewidzianych w ustawie albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ich ustania (art. 57 ustawy o emeryturach i rentach z FUS).
Oznacza to, że w sprawach, których przedmiotem jest prawo do świadczenia rentowego z ubezpieczenia społecznego, kluczowe znaczenie ma kwestia niezdolności do pracy.
Ocena niezdolności do pracy wymaga zaś wiadomości specjalnych, których dostarczyć może tylko dowód z opinii biegłych, posiadających odpowiednią wiedzę medyczną adekwatną do rodzaju schorzeń osoby ubiegającej się o świadczenie rentowe. Wiedzy tej nie posiada ani sąd, ani pełnomocnik procesowy, dlatego też próżno wyrokować co do szans odwołania, na etapie jego składania.
W praktyce oznacza to po prostu tyle, że przed wydaniem wyroku w przedmiocie prawa do renty sąd przeprowadzi dowód z opinii biegłego, który zbada stan zdrowia osoby zainteresowanej i oceni, czy jest ona niezdolna do pracy czy nie, w jakim stopniu, kiedy powstała niezdolność do pracy itd. W efekcie dopuszczenia dowodu z opinii biegłego, osoba zainteresowana po raz kolejny będzie poddana badaniu lekarskiemu, z tym że tym razem przez biegłego oderwanego od struktur ZUS, a dokumentacja medyczna znajdująca się w aktach ZUS będzie przedmiotem ponownej analizy. Wydana przez biegłego opinia, będzie zaś podstawą do wydania wyroku przez sąd.
Po co badanie? Nie wystarczy dokumentacja medyczna?
To kolejne z pytań zadawanych mi przez klientów. Wynika ono z faktu, że dla niektórych osób badania lekarskie to duży stres, zwłaszcza po negatywnych doświadczeniach z badań przeprowadzanych przez lekarzy orzeczników czy komisje lekarskie ZUS. Na to pytanie odpowiedź jest jedna i kategoryczna: Nie wystarczy dokumentacja medyczna sporządzona przez lekarzy leczących (np. w przychodni, szpitalu).
O niezdolności do pracy nie decydują bowiem lekarze leczący, gdyż chodzi tu o ocenę niezdolności do pracy w prawnym rozumieniu, podejmowaną w trybie określonej procedury i przez odpowiednie organy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 20 października 2016 r., III AUa 624/15). Czym innym jest bowiem zdiagnozowanie przez lekarza leczącego konkretnego schodzenia (np. zaburzenia widzenia), a czym innym ocena, czy schorzenie to powoduje (lub nie) niezdolność do pracy w rozumieniu przepisów ustawy, jeśli tak to czy jest to niezdolność częściowa czy całkowita, trwała czy okresowa.
Jak widać, biegły sądowy odgrywa kluczową rolę w procesie o ustalenie prawa do renty, ale nie tylko. Powoływany jest również w celu właściwego ustalenia okresu zasiłkowego, zasadności orzeczenia niezdolności do pracy (L4), możliwości wykonywania pracy przez kobietę w ciąży itd. Poczynania biegłego w toku procesu trzeba zatem pilnie śledzić i w odpowiedni sposób reagować w przypadku stwierdzenia jakichkolwiek nieprawidłowości. Od jego opinii zależy bowiem tak na prawdę wynik sprawy. Jak to zrobić? O tym w kolejnym wpisie.
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }