W 2013 roku wprowadzono tzw. “urlop wychowawczy dla przedsiębiorców” tj. możliwość zawieszenia działalności gospodarczej w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem na okres do 3 lat. Stało się tak za sprawą nowelizacji ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Urlop wychowawczy dla przedsiębiorców nie jest jednak tożsamy z urlopem wychowawczym przysługującym pracownikom. Rozwiązania choć podobne, mają jednak istotne różnice.
Pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy ma prawo do urlopu wychowawczego w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.
Za pracownika na urlopie wychowawczym odprowadzane są składki na ubezpieczenie:
-
emerytalne i rentowe, jeżeli pracownik nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty oraz innych tytułów do ubezpieczeń,
-
zdrowotne, jeżeli urlop wychowawczy jest jedynym tytułem do tego ubezpieczenia.
Płatnikiem składek na ubezpieczenia jest pracodawca, który udzielił urlopu, a składki są w całości finansowane przez budżet państwa.
Przedsiębiorca, który prowadzi działalność gospodarczą co najmniej 6 miesięcy i nie zatrudnia pracowników, może zawiesić działalność do 3 lat, jeśli sprawuje w tym czasie osobistą opiekę nad dzieckiem. W tym czasie przedsiębiorca podlega ubezpieczeniom:
- emerytalnemu i rentowym – pod warunkiem że prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą przez okres co najmniej 6 miesięcy,
- zdrowotnemu – jeśli nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu.
Natomiast w przypadku przedsiębiorców ze stażem ubezpieczeniowym krótszym niż 6 miesięcy odprowadzana jest jedynie składka emerytalna. Składki finansowane są z budżetu państwa, a ich płatnikiem jest ZUS.
Urlop wychowawczy dla przedsiębiorców i dla pracowników – różnice
Zupełnie inna jest jednak sytuacja pracownika i przedsiębiorcy na „urlopie wychowawczym” w kontekście nabycia prawa do świadczeń chorobowych, tj. zasiłku macierzyńskiego i chorobowego. Przeanalizujmy następujące przepisy ustawy zasiłkowej:
- art. 29 – zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która urodziła dziecko w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego,
- art. 4 – ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie:
– 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego – jeżeli podlega obowiązkowo temu ubezpieczeniu,
– 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego – jeżeli jest ubezpieczony dobrowolnie.
Do okresów ubezpieczenia chorobowego wlicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym.
- art. 12 – zasiłek chorobowy nie przysługuje również za okresy niezdolności do pracy przypadającej w czasie urlopu wychowawczego.
Co to oznacza?
Zarówno okres urlopu wychowawczego, jak i okres zawieszenia działalności w związku z opieką nad dzieckiem są okresami, w czasie których nie podlegamy ubezpieczeniu chorobowemu. A zatem w – razie choroby – ani pracownik w trakcie urlopu wychowawczego, ani przedsiębiorca w okresie zawieszenia działalności nie otrzymają zasiłku chorobowego. Jeśli jednak pracownik zachoruje bezpośrednio po urlopie wychowawczym, nabywa prawo do zasiłku chorobowego od pierwszego dnia choroby. Urlop wychowawczy wlicza się bowiem do okresów ubezpieczenia chorobowego.
Niestety zasada ta nie działa w przypadku przedsiębiorcy. Zawieszenie działalności gospodarczej na okres dłuższy niż 30 dni powoduje przerwanie ciągłości ubezpieczenia chorobowego. Oznacza to, że przedsiębiorca, który powrócił do aktywności zawodowej, tj. podjął prowadzenie zawieszonej działalności, prawo do zasiłku chorobowego nabędzie po przystąpieniu do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego i przebyciu 90 dni okresu wyczekiwania.
Istotna różnica występuje także w przypadku zasiłku macierzyńskiego. Żeby nabyć prawo do tego świadczenia, trzeba urodzić dziecko albo w okresie ubezpieczenia chorobowego, albo w okresie urlopu wychowawczego. A zatem pracownica, która rodzi dziecko w trakcie urlopu wychowawczego, nabywa prawo do zasiłku macierzyńskiego. Zasiłku tego nie otrzyma natomiast mama, która zawiesiła działalność. Okres zawieszenia działalności nie jest bowiem okresem ubezpieczenia chorobowego.
Wnioski
Mimo, że zawieszenie działalności w związku ze sprawowaniem osobistej opieki nad dzieckiem nazywane jest „urlopem wychowawczym dla przedsiębiorców”, tak naprawdę urlopem tym nie jest. Jest to jedynie odpowiednik tejże instytucji prawnej. Co prawda opłacane są w tym czasie składki na ubezpieczenia (ich rodzaj zależy od stażu składkowego), ale uprawnienia do świadczeń chorobowych pracowników i przedsiębiorców to już zupełnie inna historia.
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }