Prowadzisz działalność gospodarczą, pobierasz zasiłek macierzyński, a po jego zakończeniu chcesz zachować prawo do zasiłku chorobowego? Wyrejestruj się z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, w tym z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, a po zakończeniu pobierania zasiłku macierzyńskiego ponownie zgłoś się do tych ubezpieczeń. Zachowasz wtedy ciągłość ubezpieczenia chorobowego.Takie stanowisko prezentuje obecnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych, nakazując dokonanie odpowiednich zgłoszeń jako warunku uzyskania prawa do świadczeń.
Z czego to wynika?
Zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej stanowi tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego, rentowych, wypadkowego i ubezpieczenia zdrowotnego. Prowadząc działalność gospodarczą jesteśmy więc zobowiązani do płacenia powyższych składek. Ustawa stanowi dalej, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają także osoby pobierające zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego (art. 6 ust. 1 pkt 5 i 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – dalej „ustawy systemowej”).
Co zatem ze składkami w razie posiadania dwóch tytułów do ubezpieczenia tj. prowadzenia działalności (która po urodzeniu dziecka nie została zawieszona) i pobierania z tego tytułu zasiłku macierzyńskiego?
Osoby prowadzące działalność gospodarczą, spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Mogą one jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z pozostałych, wszystkich lub wybranych, tytułów (art. 9 ust 1c. ustawy systemowej).
Ponadto w świetle art. 14 ust. 2 pkt 3 ustawy dobrowolne ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz chorobowe ustają od dnia ustania tytułu podlegania tym ubezpieczeniom.
Innymi słowy: nabycie przez przedsiębiorcę prawa do zasiłku macierzyńskiego powoduje, że działalność gospodarcza przestaje być tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i stanowi jedynie tytuł do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego. Taka osoba podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu tylko z tytułu pobieranego zasiłku, a składki są odprowadzane od kwoty tego zasiłku. W praktyce oznacza to zmianę schematu ubezpieczenia i konieczność dokonania odpowiednich zgłoszeń do ZUS. Skoro bowiem osoba podlega obowiązkowi ubezpieczeń tylko z tytułu zasiłku macierzyńskiego, nie może być zgłoszona do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych także z tytułu prowadzenia działalności.
Jak wygląda procedura?
Jeżeli jesteś przedsiębiorcą i nabyłeś prawo do zasiłku macierzyńskiego to:
- wyrejestruj się z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, w tym z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego oraz z obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego na formularzu ZUS ZWUA,
- zgłoś się do ubezpieczenia zdrowotnego na formularzu ZUS ZZA.
Po zakończeniu pobierania zasiłku macierzyńskiego:
- wyrejestruj się z ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZWUA,
- zgłoś się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZUA.
Jeżeli złożysz odpowiedni wniosek możesz zostać objęta/y również dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym. Termin na zgłoszenie to 7 dni od zakończenia pobierania zasiłku macierzyńskiego.
Pojawia się wiele głosów, że procedura ta nie ma potwierdzenia w przepisach. ZUS jako podstawę takiego działania wskazuje przytoczone powyżej regulacje i swoje stanowisko wyraża w wydawanych interpretacjach np.:
– w interpretacji nr DI/200000/451/243/2013 z dnia 28.02.2013 r., w której ZUS mówi „osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi z kilku tytułów (łączenia zasiłku z innym tytułem – prowadzeniem działalności gospodarczej) podlega tym ubezpieczeniom obowiązkowo z tytułu pobierania tego zasiłku.
– w interpretacji nr WPI/20000/43/426/2015 z dnia 14.04.2015 r.: zbieg wykonywania pozarolniczej działalności i pobierania zasiłku macierzyńskiego reguluje przepis art. 9 ust. 1 c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zgodnie z którym taka osoba podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego.
ZUS podnosi także, że zgodnie z art. 36 ustawy systemowej obowiązek dokonania zgłoszeń do ubezpieczeń należy do płatnika składek, czyli w tym wypadku do osoby prowadzącej działalność gospodarczą.
Jak postępować, by zachować prawo do świadczeń?
Doświadczenie pokazuje, że osobom, które nie zgłosiły się po zasiłku macierzyńskim do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, a zaraz potem zachorowały, ZUS odmawia prawa do zasiłku chorobowego. W uzasadnieniu decyzji ZUS wskazuje, że w okresie takim to a takim osoba pobierała zasiłek macierzyński. Po jego zakończeniu nie zgłosiła się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, w związku z czym ubezpieczenie to ustało z ostatnim dniem pobierania zasiłku. Oznacza to, że niezdolność do pracy powstała w okresie, kiedy ubezpieczenia chorobowego nie ma, co prowadzi do odmowy zasiłku chorobowego.
Jeśli zatem pobierasz zasiłek macierzyński z tytułu działalności gospodarczej, dokonaj przerejestrowania. Jeśli tego nie zrobisz, podnosząc że ZUS nie ma racji żądając stosownych zgłoszeń, pozostanie Ci odwołanie od negatywnej decyzji ZUS i dochodzenie swoich racji przed sądem.
Jeśli zasiłek macierzyński już się zakończył, a nie dokonano w terminie 7 dni od jego zakończenia zgłoszenia do ubezpieczenia chorobowego, najlepiej opłać składkę na to ubezpieczenie w terminie i w pełnej wysokości. ZUS przyjmuje bowiem (co do zasady), że stosunek dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego może zostać nawiązany także w sposób dorozumiany, przez sam fakt terminowego opłacenia składki na to ubezpieczenie.
Co istotne, nie dokonujemy zgłoszeń „wstecz”. Do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego można bowiem przystąpić nie wcześniej niż od dnia zgłoszenia wniosku (art. 14 ust. 1 ustawy systemowej). Jeśli zatem na pisemne wezwanie ZUS np. po dwóch miesiącach zrobimy korektę, ubezpieczenie chorobowe powstanie dopiero z dniem złożenia wniosku i nie załatwi nam sprawy „do tyłu”. Skomplikuje za to sprawę przed sądem, który za datę zgłoszenia do ubezpieczeń przyjmie niechybnie datę złożenia wniosku.
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }