Zgoda na opłacenie składki chorobowej po terminie

Katarzyna Mrozowska19 grudnia 2016Komentarze (0)

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych określa terminy uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne, w tym także składek na dobrowolne ubezpieczenia chorobowe. W razie opóźnienia w płatności, ubezpieczony może wystąpić do ZUS z wnioskiem o wyrażenie zgody na opłacenie składki chorobowej po terminie.

Termin płatności składek został określony następująco:

  • dla osób fizycznych opłacających składki wyłącznie za siebie – nie później niż do 10 dnia następnego miesiąca,
  • dla jednostek budżetowych do 5 dnia następnego miesiąca,
  • dla pozostałych płatników – do 15 dnia następnego miesiąca.

Terminowe opłacanie składek jest warunkiem koniecznym podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Ustawodawca uznał bowiem, że osoba składająca wniosek o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, która oczekuje świadczeń z tego tytułu (np. zasiłku chorobowego), zobowiązana jest do opłacania składki w terminie i we właściwej wysokości.

Co dzieje się w sytuacji opóźnienia w płatności składek?

Stosownie do art. 14. ust. 2 nieterminowe opłacenie należnej składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe powoduje ustanie tego ubezpieczenia z mocy prawa.

W pojęciu “nieopłacenia w terminie składki należnej na ubezpieczenie” mieszczą się trzy sytuacje:

  • nieopłacenie w ogóle w terminie składki za dany miesiąc,
  • opłacenie składki w terminie, ale w niepełnej wysokości,
  • opłacenie składki w pełniej wysokości, lecz po terminie.

Co istotne, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe wygasa nawet w sytuacji, gdy osoba zobowiązana nie ponosi winy za nieopłacenie składki chorobowej.

Zgoda na opłacenie składki chorobowej po terminie

W uzasadnionych przypadkach Zakład, na wniosek ubezpieczonego, może wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie. Pozytywna decyzja ZUS-u powoduje w takiej sytuacji kontynuowanie dotychczasowego stosunku dobrowolnego ubezpieczenia społecznego. Oznacza to ni mniej ni więcej – że w praktyce to ZUS decyduje o tym, czy otrzymamy zasiłek czy nie.

Tu pojawiają się wątpliwości – jakimi przesłankami powinien kierować się ZUS, wydając decyzję o wyrażeniu zgody na opłacenie składki po terminie, bądź o odmowie wyrażenia tejże zgody. Ustawa na ten temat milczy. Nie oznacza to jednak przyznania Zakładowi niczym nieskrępowanego uznania w uwzględnieniu lub nieuwzględnieniu wniosku o wyrażenie zgody.

Sąd Najwyższy wskazał, że chociaż przesłanki wyrażenia przez organ rentowy zgody na opłacenie składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe po terminie nie zostały określone przez ustawodawcę, jednak należy przyjąć, że przesłankami tymi są okoliczności związane z przebiegiem samego ubezpieczenia chorobowego i przyczynami uchybienia terminu do opłacenia składki.

Na ocenę zasadności uwzględnienia wniosku o przywrócenie uchybionego terminu wpływa zatem m.in.:

  • dotychczasowy przebieg ubezpieczenia ( czy osoba regularnie uiszcza składki ubezpieczeniowe i jest rzetelnym płatnikiem składek),
  • czy wcześniej osoba wnioskująca występowała o wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie, jeśli tak ile razy i z jakich powodów.

Jako przyczyny uzasadniające wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie sądy wskazują m.in.:

  • chorobę ubezpieczonego,
  • nagły wyjazd,
  • brak pieniędzy wywołany czynnikami niezależnymi od ubezpieczonego,
  • siłę wyższą,
  • wypadek losowy,
  • inne okoliczności, które obiektywnie wyjaśniają, że zapłata składek w terminie była niemożliwa albo
  • niezapłacenie ich w terminie było niezależne od woli ubezpieczonego, a samo niezapłacenie składek w terminie
  • nie było spowodowane tylko zaniedbaniem (brakiem staranności) ubezpieczonego,
  • niedoświadczenie w prowadzeniu działalności.

Możliwe jest także skuteczne powoływanie się na błąd biura rachunkowego, który źle obliczył składkę (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2016 r. I UK 35/15).

Ważne! ZUS przed wydaniem decyzji w przedmiocie wyrażenia zgody na opłacenie składki po terminie zobowiązany jest do dokładnego zbadania okoliczności sprawy, w tym w szczególności powodów opóźnienia wskazanych we wniosku o wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie (wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 22 stycznia 2013 r. III AUa 1024/12). Ustalenia organu rentowego powinny następnie znaleźć się w uzasadnieniu decyzji, która powinna wskazywać wnioskodawcy, jakimi przesłankami kierował się ZUS odmawiając wyrażenia zgody na opłacenie składki po terminie.

Jeśli organ rentowy wydając decyzję odmawiająca wyrażenia zgody, ogranicza się do zamieszczenia w uzasadnieniu stwierdzenia, że nie znalazł przesłanek zasługujących na pozytywne rozpatrzenie sprawy, to tego rodzaju argumentacja jest równoznaczna w istocie rzeczy z jej brakiem. Mamy wtedy do czynienia z działaniem organu rentowego o cechach zupełnej dowolności.

Uzasadnia to złożenie odwołania od decyzji ZUS do właściwego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

Jeżeli chcesz skorzystać z pomocy prawnej, zapraszam Cię do kontaktu:

tel.: +48 733 730 870e-mail: kontakt@michalpankiewicz.pl

{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }

Dodaj komentarz

Wyrażając swoją opinię w powyższym formularzu wyrażasz zgodę na przetwarzanie przez Michał Pankiewicz & Współpracownicy Kancelaria Prawna Twoich danych osobowych w celach ekspozycji treści komentarza zgodnie z zasadami ochrony danych osobowych wyrażonymi w Polityce Prywatności

Administratorem danych osobowych jest Michał Pankiewicz & Współpracownicy Kancelaria Prawna z siedzibą w Krakowie.

Kontakt z Administratorem jest możliwy pod adresem kontakt@michalpankiewicz.pl.

Pozostałe informacje dotyczące ochrony Twoich danych osobowych w tym w szczególności prawo dostępu, aktualizacji tych danych, ograniczenia przetwarzania, przenoszenia danych oraz wniesienia sprzeciwu na dalsze ich przetwarzanie znajdują się w tutejszej Polityce Prywatności. W sprawach spornych przysługuje Tobie prawo wniesienia skargi do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych.

Poprzedni wpis:

Następny wpis: