Zwolnienie ze składek ZUS a wysokość zasiłku

Katarzyna Mrozowska02 kwietnia 20205 komentarzy

Tarcza antykryzysowa już obowiązuje.  Pojawiają się też pierwsze wątpliwości i pytania dotyczące jej stosowania. Dziś kilka słów na temat wysokości zasiłku chorobowego w razie zwolnienia ze składek ZUS. Czy zwolnienie obniży wysoki zasiłek? Odpowiedź poniżej.

Zwolnienie ze składek ZUS a wysokość zasiłku

Czy przy jednoosobowej działalności gospodarczej zmieni się podstawa zasiłku, jeśli skorzystam ze zwolnienia z płacenia składek na 3 miesiące w ramach tarczy antykryzysowej (składki za marzec, kwiecień, maj)? Ostatni raz zasiłek pobierałam za styczeń.

Zgodnie z założeniami Tarczy antykryzysowej przedsiębiorca, który prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą może uzyskać zwolnienie ze składek na ubezpieczenia społeczne. Musi jednak spełniać następujące warunki:

  • prowadzić działalność przed dniem 1 lutego 2020 r.
  • uzyskać przychód z tej działalności w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek, w kwocie nie przekraczającej tj. 15.681,00 zł.

Jeśli znajduje się w gronie szczęśliwców i spełnia powyższych warunków, musi złożyć wniosek w ZUS. Zostanie wtedy zwolniony z obowiązku zapłaty nieopłaconych jeszcze składek na własne:

  • obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe
  • ubezpieczenie wypadkowe
  • dobrowolne ubezpieczenie chorobowe
  • ubezpieczenie zdrowotne
  • Fundusz Pracy
  • Fundusz Solidarnościowy

należnych za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r.

Zwolnienie ze składek może uzyskać również przedsiębiorca, zgłaszający do ubezpieczeń maksymalnie 9 osób, jeżeli prowadził działalność gospodarczą przed dniem 1 lutego 2020 r. i był zgłoszony jako płatnik składek przed dniem 1 lutego 2020 r. Chodzi zatem o tzw. małe firmy. Zwolnienie obejmie w takim przypadku składki wykazane przez przedsiębiorcę w deklaracjach rozliczeniowych złożonych za ten okres. Dotyczy to składek za: osobę prowadzącą pozarolniczą działalność (na jej własne ubezpieczenia), za osoby współpracujące, za pracowników oraz za osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia bądź innej umowy cywilnoprawnej.

Aby uzyskać zwolnienie przedsiębiorca  składa w ZUS wniosek na druku RDZ w terminie do dnia 30 czerwca 2020 r. Trzeba też pamiętać o konieczności przesłania dokumentów rozliczeniowych za okres marzec – maj 2020 r. chyba, że zgodnie z przepisami przedsiębiorca jest zwolniony z obowiązku ich składania.

Zwolnienie ze składek ZUS a wysokość zasiłku

Tarcza przewiduje, że osoby zwolnione z obowiązku opłacania składek zachowają w okresie zwolnienia prawo do świadczeń w razie choroby i macierzyństwa. Otrzymają zatem zasiłek chorobowy, opiekuńczy czy macierzyński. Warunkiem jest jednak to, by pozostawały w dobrowolnym ubezpieczeniu chorobowym w dniu 1 lutego 2020 r.

Ustawa mówi także, że w przypadku osób prowadzących działalność i osób z nimi współpracujących, składki na ubezpieczenia społeczne zwolnione z obowiązku ich opłacania traktuje się jak składki opłacone.

Wracając do pytania:

w mojej ocenie zwolnienie ze składek nie wpływa ani na samo prawo do zasiłku, ani na jego wysokość. Skoro składki uznaje się za opłacone to zachowana zostaje ciągłość ubezpieczenia. A jeśli tak – powinna obowiązywać dotychczasowa podstawa wymiaru świadczeń. Zwolnienie ze składek nie powinno zatem wpłynąć na obniżenie wysokiego zasiłku. Jak jednak do tematu podejdzie ZUS – pokaże praktyka.

Na zakończenie trzeba jeszcze dodać, że zwolnieniu z obowiązku opłacania podlegają należności z tytułu składek ustalone od najniższej dopuszczalnej podstawy wymiaru tych składek dla danego przedsiębiorcy. W dokumentach rozliczeniowych powinno się zatem wskazać minimalną podstawę.

Jeżeli chcesz skorzystać z pomocy prawnej, zapraszam Cię do kontaktu:

tel.: +48 733 730 870e-mail: kontakt@michalpankiewicz.pl

Orzeczenie o niezdolności do pracy w dobie koronawirusa

Katarzyna Mrozowska31 marca 2020Komentarze (0)

Koronawirus spędza sen z powiek nie tylko przedsiębiorcom, ale też osobom pobierającym świadczenia przyznane w związku z orzeczeniem o niezdolności do pracy. Chodzi głównie o rencistów, którym w najbliższym czasie upływa ważność orzeczeń. Koniec ważności orzeczenia oznacza bowiem koniec świadczenia. Sytuacja jest tym bardziej problematyczna, że ZUS na swoich stronach informuje, iż do dnia 10 kwietnia (co najmniej) nie będą realizowane żadne badania bezpośrednie zaplanowane do przeprowadzenia przez lekarzy orzeczników i komisje lekarskie.

Orzeczenie o niezdolności do pracy w dobie koronawirusa

O sytuacji takich osób nie zapomniano na szczęście we wprowadzanych obecnie regulacjach prawnych. Tarcza antykryzysowa, przyjęta przez Sejm w dniu dzisiejszym, przewiduje szczególne rozwiązania zarówno dla osób pobierających renty jak i świadczenia rehabilitacyjne.

Z przyczyn związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, orzeczenie o:

  1. częściowej niezdolności do pracy,
  2. całkowitej niezdolności do pracy,
  3. całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji,
  4. niezdolności do samodzielnej egzystencji

wydane na czas określony, którego ważność upływa w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii albo w okresie 30 dni następujących po ich odwołaniu, zachowuje ważność przez okres kolejnych 3 miesięcy od dnia upływu terminu jego ważności, w przypadku złożenia wniosku o ustalenie uprawnień do świadczenia na dalszy okres przed upływem terminu ważności tego orzeczenia.

Oznacza to, że osoba pobierająca rentę, która przed upływem ważności swojego orzeczenia złoży w ZUS wniosek o rentę na dalszy okres, zachowuje ważność dotychczasowego orzeczenia jeszcze przez 3 kolejne miesiące. Przez ten czas będzie mogła być spokojna o wypłatę świadczeń.  Trzeba więc pamiętać o tym wymogu i wnioskować o rentę na dalszy okres jeszcze w trakcie ważności dotychczasowego orzeczenia.

Z przyczyn związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 orzeczenie o okolicznościach uzasadniających ustalenie uprawnień do świadczenia rehabilitacyjnego, którego ważność upływa w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii albo w okresie 30 dni następujących po ich odwołaniu, zachowuje ważność przez okres kolejnych 3 miesięcy od dnia upływu terminu ważności tego orzeczenia, jednak nie dłużej niż przez okres, o którym mowa w art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, w przypadku złożenia wniosku o ustalenie uprawnień do świadczenia na dalszy okres, przed upływem terminu ważności tego orzeczenia.

W przypadku świadczenia rehabilitacyjnego sytuacja jest więc analogiczna.

Dalej ustawa przewiduje, że:

Prawo do świadczeń uzależnionych od stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji ulega wydłużeniu do końca miesiąca kalendarzowego, w którym upłynie wydłużony termin ważności tego orzeczenia, bez konieczności wydania w tej sprawie decyzji.

Przykład:

Pani Anna pobiera rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy przyznaną do dnia wskazanego w orzeczeniu tj. do 15.04.2020. Jeśli przed tą datą złoży w ZUS wniosek o kontynuację renty, jej orzeczenie zostanie przedłużone o kolejne 3 miesiące czyli do dnia 15 lipca 2020. Renta zostanie zaś automatycznie wydłużona do końca lipca 2020 r., bez konieczności składania żadnych dodatkowych wniosków i dokumentów.

Jest to zatem rozwiązanie korzystne i zapewnia środki utrzymania na koleje  miesiące, pomimo, iż ważność orzeczenia już się skończyła.

Na koniec ostatnia uwaga. Ustawa w zakresie dotyczącym ważności orzeczeń wchodzi w życie z mocą od dnia 8 marca 2020 r. Zasady przedstawione przeze mnie powyżej mają odpowiednie zastosowanie do orzeczeń, których termin ważności upłynął przed dniem wejścia w życie ustawy (tj. do dnia 7 marca), jeśli wniosek o ustalenie uprawnień do świadczenia na dalszy okres został złożony przed upływem terminu ważności tego orzeczenia i nowe orzeczenie nie zostało wydane przed dniem wejścia w życie ustawy (przed dniem 7 marca).

Przedłużeniu ulegną więc również orzeczenia, które straciły ważność przed dniem 7 marca, o ile złożono wniosek o kontynuację świadczenia (renty lub świadczenia rehabilitacyjnego).

Jeżeli chcesz skorzystać z pomocy prawnej, zapraszam Cię do kontaktu:

tel.: +48 733 730 870e-mail: kontakt@michalpankiewicz.pl

Kwarantanna po przekroczeniu granicy a świadczenia chorobowe

Katarzyna Mrozowska29 marca 2020Komentarze (0)

Wszyscy funkcjonujemy ostatnio w zupełnie nowej rzeczywistości, a to za sprawą koronawirusa. Jedni odczuwają jej skutki bardziej, inni mniej. Dzisiaj kilka informacji o tym, jakie świadczenia przysługują osobom objętym obowiązkową kwarantanną po przekroczeniu granicy.

Kwarantanna a świadczenia chorobowe

Osoba przekraczająca granicę państwową, w celu udania się do swojego miejsca zamieszkania lub pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jest obowiązana odbyć obowiązkową kwarantannę. Kwarantanna trwa przez okres 14 dni, licząc od dnia następującego po przekroczeniu granicy. W tym czasie ograniczona jest wszelka aktywność, a zatem osoba objęta kwarantanną nie może stawić w zakładzie pracy, czy też wykonywać działalności gospodarczej.

Osobie takiej przysługują więc w zamian świadczenia z tytułu choroby, tj.:

  • wynagrodzenie za czas choroby wypłacane przez pracodawcę na podstawie art. 92 kodeksu pracy, lub
  • zasiłek chorobowy.

Aby uzyskać świadczenie z tytułu choroby, osoba objęta kwarantanną musi złożyć pracodawcy lub podmiotowi zobowiązanemu do wypłaty świadczenia pieniężnego z tytułu choroby pisemne oświadczenie, które potwierdza odbycie przez nią obowiązkowej kwarantanny. Oświadczenie to można złożyć w formie elektronicznej.  Oświadczenie trzeba dostarczyć w terminie 3 dni roboczych od dnia zakończenia obowiązkowej kwarantanny.

Takie oświadczenie kieruje się więc do:

  • płatnika składek tj. w zależności od rodzaju umowy, jaką posiada osoba na kwarantannie – do pracodawcy albo do zleceniodawcy. Płatnik składek przekazuje oświadczenie do ZUS nie później niż w terminie 7 dni. Oświadczenie to jest także dowodem usprawiedliwiającym nieobecność w pracy w okresie odbywania obowiązkowej kwarantanny;
  • bezpośrednio do ZUS w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą i osób z  nimi współpracujących.

Co powinno zawierać takie oświadczenie?

  • dane osoby, która odbyła obowiązkową kwarantannę, tj: imię i nazwisko, numer PESEL, serię i numer paszportu, jeżeli był okazywany Straży Granicznej w ramach kontroli;
  • dzień rozpoczęcia odbywania obowiązkowej kwarantanny i dzień jej zakończenia;
  • podpis.

Na tej podstawie wypłacane jest następnie wynagrodzenie chorobowe albo zasiłek chorobowy dla osoby odbywającej kwarantannę.

Ważne:

  • informacje powyższe dotyczą osób, które odbywając obowiązkową kwarantannę, rozpoczętą po 15 marca 2020 r.;
  • zasiłek chorobowy dla zleceniobiorców lub osób prowadzących działalność gospodarczą przysługuje pod warunkiem, że osoby te  podlegają dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu.

Szczegółowe informacje wraz ze wzorami stosownych oświadczeń można znaleźć na stronie ZUS. 

 

 

Jeżeli chcesz skorzystać z pomocy prawnej, zapraszam Cię do kontaktu:

tel.: +48 733 730 870e-mail: kontakt@michalpankiewicz.pl

Świadczenia w drodze wyjątku – tryb odwoławczy  

Katarzyna Mrozowska25 marca 2020Komentarze (0)

W poprzednim wpisie przybliżyłam nieco problematykę świadczenia w drodze wyjątku. Tytułem uzupełnienia – dziś kilka słów o procedurze odwoławczej w przypadku ubiegania się o to świadczenie.

Świadczenia w drodze wyjątku – tryb odwoławczy

Wszyscy przyzwyczailiśmy się, że odwołanie od negatywnej decyzji ZUS składa się do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. W przypadku kwestionowania decyzji Prezesa ZUS odmawiającej prawa do świadczenia w drodze wyjątku,  procedura wygląda jednak inaczej.

Od decyzji przyznającej świadczenie w drodze wyjątku oraz od decyzji odmawiającej przyznania takiego świadczenia nie przysługuje odwołanie według zasad określonych w procedurze cywilnej. Stronie przysługuje natomiast prawo do wniesienia wniosku do Prezesa ZUS o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Termin na złożenie wniosku wynosi 14 dni i biegnie od dnia otrzymania decyzji. Wniosek składa się za pośrednictwem najbliższej terenowej jednostki ZUS. Po wniesieniu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy Prezes ZUS bada jeszcze raz wszelkie okoliczności sprawy, uwzględniając przy tym w szczególności argumentację ubezpieczonego zawartą we wniosku.

W wyniku przeprowadzonego postępowania Prezes ZUS może:

  • zmienić swoją decyzję zgodnie z żądaniem strony (co oznacza wygraną) lub
  • utrzymać ją w mocy w dotychczasowym kształcie (sprawa przegrana).

Na decyzję Prezesa ZUS utrzymującą w mocy zaskarżoną decyzję (decyzję II instancji) przysługuje skarga, którą składa się do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Skargę wnosi się na piśmie, w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji. Skarga ta podlega rygorom prawa administracyjnego, a nie jak w przypadku „zwykłego odwołania” rygorom prawa cywilnego. Skargę może przygotować ubezpieczony we własnym zakresie. W razie niewniesienia skargi w terminie, decyzja II Instancji staje się prawomocna.

Ostateczne stracie

Wojewódzki sąd administracyjny rozpatrujący skargę na decyzję Prezesa ZUS może (generalnie, nie wdając się w szczegóły procedury) oddalić skargę lub uwzględnić skargę. Od  wyroku wojewódzkiego sądu administracyjnego oddalającego skargę istnieje możliwość wniesienia skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego w terminie 30 dni od dnia doręczenia stronie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem. O wymogi skargi kasacyjnej nie musicie martwić się sami, gdyż skarga jako sformalizowany środek zaskarżenia wymaga  tzw. przymusu adwokacko-radcowskiego. Oznacza to, że może ją sporządzić tylko i wyłącznie profesjonalny pełnomocnik.

Reasumując:

Procedura odwoławcza w przypadku negatywnej decyzji Prezesa ZUS wygląda następująco:

  • wniosek do Prezesa ZUS o ponowne rozpatrzenie sprawy,
  • skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego,
  • skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Jeżeli chcesz skorzystać z pomocy prawnej, zapraszam Cię do kontaktu:

tel.: +48 733 730 870e-mail: kontakt@michalpankiewicz.pl

Świadczenia w drodze wyjątku

Katarzyna Mrozowska23 marca 2020Komentarze (0)

Świadczenia z ubezpieczenia społecznego, takie jak renty czy emerytury, przysługują co do zasady tym ubezpieczonym, którzy spełniają wszystkie ustawowe warunki nabycia prawa do danego świadczenia określone w ustawie.

Czasem zdarza się jednak, że ze względu na różne okoliczności życiowe ubezpieczony nie może wykazać się spełnieniem wszystkich przesłanek, a co za tym idzie nie może otrzymać świadczenia w tzw. zwykłym trybie. Ratunkiem dla takich ubezpieczonych jest art. 83 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, który przewiduje możliwość przyznania świadczenia w drodze wyjątku.

Świadczenie w drodze wyjątku

Ubezpieczonym i pozostałym po nich członkom rodziny, którzy wskutek szczególnych okoliczności nie spełniają warunków przewidzianych w ustawie do uzyskania prawa do emerytury lub renty, nie mogą ze względu na całkowitą niezdolność do pracy lub wiek podjąć pracy lub działalności objętej ubezpieczeniem społecznym i nie mają niezbędnych środków utrzymania, Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych może przyznać w drodze wyjątku świadczenie w wysokości nieprzekraczającej odpowiednich świadczeń przewidzianych w ustawie (art. 83 ustawy o emeryturach i rentach z FUS).

Jak wynika z treści tego przepisu, w drodze wyjątku można uzyskać emeryturę lub rentę. Chodzi tu przy tym o rentę rodzinną, rentę szkoleniową, rentę z tytułu niezdolności do pracy oraz emeryturę.

Warunki przyznania świadczenia w drodze wyjątku

Przepis art. 83 ustawy o emeryturach i rentach z FUS wymaga spełnienia trzech przesłanek, aby  ubezpieczonemu bądź też pozostałym po nim członkom rodziny zostało przyznanie świadczenie w drodze wyjątku. Są to:

  • po pierwsze, niespełnienie wymagań dających prawo do emerytury lub renty musi być spowodowane szczególnymi okolicznościami (zazwyczaj niespełnienie wymagań dotyczy braku odpowiednich okresów składkowych);

Niestety żaden przepis ustawy o emeryturach i rentach z FUS nie zawiera definicji “szczególnych okoliczności”. Trzeba zatem posiłkować się orzecznictwem sądów. Sądy wskazują, iż szczególne okoliczności są to zdarzenia, które ograniczają, utrudniają czy wręcz udaremniają możliwość wypracowania wymaganego okresu ubezpieczenia, uprawniającego do otrzymania świadczenia na zasadach ogólnych. Dlatego też ich wystąpienie, w odniesieniu do każdego przypadku, winno być stwierdzone indywidualnie.  Przesłanka „szczególnych okoliczności” dotyczy tylko ubezpieczonego i ma na celu wykazanie uzasadnionych powodów, dla których nie zostały spełnione warunki nabycia przez niego prawa do renty lub do emerytury.

  • po drugie, ubiegający się o to świadczenie nie może podjąć pracy lub innej działalności zarobkowej, objętej ubezpieczeniem społecznym z powodu całkowitej niezdolności do pracy lub wieku;

Całkowita niezdolność do pracy, oznaczająca niemożność wykonywania jakiejkolwiek pracy w normalnych warunkach, musi być potwierdzona stosownym orzeczeniem. Jeśli chodzi o wiek, to przyjmuje się co do zasady, że wiek uniemożliwiający podjęcie pracy (działalności) obejmuje okres poniżej 18. roku życia oraz okres po przekroczeniu wieku emerytalnego.

  • po trzecie, osoba ta nie ma niezbędnych środków utrzymania.

Kwestia ta powinna być zawsze oceniana indywidualnie w każdym przypadku.

Wszystkie trzy wskazane warunki muszą wystąpić łącznie. Brak choćby jednego z nich wyklucza możliwość przyznania świadczenia w drodze wyjątku.

Jak otrzymać świadczenie w drodze wyjątku?

Aby móc skorzystać z tej regulacji, konieczne jest w pierwszej kolejności wystąpienie o świadczenie w trybie zwykłym,  tzn. składamy w ZUS wniosek o emeryturę lub rentę. Dopiero w razie otrzymania decyzji odmownej z ZUS (lub w razie złożenia odwołania – prawomocnego wyroku) dopuszczalne jest rozpatrywanie sprawy o świadczenie w drodze wyjątku.

Wniosek o przyznanie świadczenia w drodze wyjątku należy skierować do Prezesa ZUS, należycie go uzasadniając.  Prezes ZUS bada okoliczności sprawy oraz ocenia, czy przesłanki do przyznania świadczenia w drodze wyjątku zostały spełnione. Po zakończeniu postępowania wydaje stosowną decyzję – o przyznaniu świadczenia lub o odmowie jego przyznania. Decyzja Prezesa ZUS ma charakter uznaniowy. Oznacza to, że Prezes ZUS samodzielnie ocenia, czy dany ubezpieczony spełnił przesłanki do przyznania świadczenia w drodze wyjątku, czy też nie.

Decyzję Prezesa ZUS w przedmiocie przyznania lub odmowy przyznania świadczenia w drodze wyjątku można kwestionować. Robi się to jednak w innym trybie, niż w przypadku pozostałych decyzji. Szerzej o tym w kolejnym wpisie.

 

Jeżeli chcesz skorzystać z pomocy prawnej, zapraszam Cię do kontaktu:

tel.: +48 733 730 870e-mail: kontakt@michalpankiewicz.pl

← Poprzednie wpisy