Do kiedy ZUS płaci za zwolnienie lekarskie? Najkrótsza odpowiedź brzmi: ZUS wypłaca zasiłek za cały okres trwania zwolnienia lekarskiego, a od 2025 roku przejmie ten obowiązek od pierwszego dnia niezdolności do pracy [1][3]. Aktualnie (do końca 2024 r.) pierwsze dni opłaca pracodawca – 33 dni rocznie (lub 14 dni dla osób powyżej 50 r.ż.), a następnie przejmuje wypłatę ZUS [2][3].
Zakres odpowiedzialności ZUS do 2024 roku
W obecnym stanie prawnym, czyli do końca 2024 roku, za pierwsze dni niezdolności do pracy płaci pracodawca. To 33 dni w roku kalendarzowym dla osób poniżej 50. roku życia i 14 dni dla pracowników powyżej 50 lat [2]. Jeżeli okres zwolnienia trwa dłużej, po upływie wspomnianego limitu wypłatę świadczenia przejmuje ZUS [2][3].
Proces jest ściśle określony: najpierw uprawniony jest do wynagrodzenia chorobowego finansowanego przez przedsiębiorcę, później do zasiłku chorobowego wypłacanego przez ZUS [2][3]. Zasiłek odpowiada zasadniczo 80% lub 100% podstawy, zależnie od powodu niezdolności do pracy [2].
Zmiany od 2025 roku: ZUS płaci od pierwszego dnia
Od 2025 roku nastąpi istotna zmiana – ZUS przejmie wypłatę zasiłku chorobowego od pierwszego dnia niezdolności do pracy. Dotychczasowy podział obowiązków znika: pracodawca nie będzie już odpowiadał za pierwsze dni wypłaty podczas zwolnienia lekarskiego [1][3]. Każde zwolnienie lekarskie oznaczać będzie kontynuowaną wypłatę zasiłku przez ZUS aż do końca okresu wskazanego przez lekarza na L4 [1][3].
Zmianom towarzyszyć będzie uproszczenie procedur dla pracowników oraz przedsiębiorców, a także zwiększenie kontroli nad prawidłowością świadczeń realizowanych w ramach zwolnień lekarskich [1][3].
Warto podkreślić, że zmiany w systemie dotyczą wszystkich przypadków niezdolności do pracy, także tych związanych z wypadkami przy pracy i chorobami zawodowymi, pod warunkiem posiadania odpowiedniego tytułu ubezpieczenia chorobowego [1][3].
Do kiedy trwa wypłata zasiłku z ZUS?
Okres wypłaty zasiłku chorobowego przez ZUS obejmuje czas trwania zwolnienia lekarskiego, czyli od pierwszego dnia niezdolności do pracy do dnia ustąpienia tej niezdolności lub zakończenia zwolnienia [2][4]. Zasiłek nie jest przyznawany po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego lub w przypadku odmowy poddania się kontrolnym badaniom lekarskim przez orzecznika ZUS [4].
Decydujące znaczenie ma dokument lekarski (L4), który wskazuje dokładny okres niezdolności do pracy. Jeśli lekarz orzecznik ZUS wyda opinię o szybszym zakończeniu niezdolności, wypłata świadczenia kończy się z datą wskazaną przez orzecznika [4]. ZUS analizuje przekazane dokumenty i może zlecić dodatkowe badanie celem weryfikacji uprawnień do świadczenia [4].
Wysokość wypłacanego przez ZUS świadczenia uzależniona jest od podstawy wymiaru składek oraz liczby dni zwolnienia [2].
Kluczowe warunki i ograniczenia
ZUS wypłaca zasiłek za zwolnienie lekarskie tylko tak długo, jak istnieje tytuł do ubezpieczenia oraz przez okres wskazany na L4 zatwierdzony przez lekarza lub orzecznika ZUS [4]. Pracownik ma obowiązek współpracować z ZUS oraz dostarczyć pełną dokumentację, a także poddać się wymaganym kontrolom [4].
Jeśli pracownik utraci tytuł ubezpieczenia (np. rozwiązanie stosunku pracy), co do zasady prawo do zasiłku ustaje, choć są szczególne przypadki ustawowo chronione [4]. Prawo do zasiłku przepada także w razie stwierdzonego utrudniania badania przez lekarza orzecznika ZUS [4].
Zwolnienie lekarskie obejmuje także dni wolne od pracy, czyli ZUS płaci za cały wskazany przez lekarza okres (nawet jeśli obejmuje on soboty, niedziele czy święta) [2].
Podsumowanie: Odpowiedź na pytanie – do kiedy ZUS płaci za zwolnienie lekarskie?
Podsumowując, ZUS płaci za zwolnienie lekarskie przez cały okres niezdolności do pracy od momentu uzyskania zwolnienia lekarskiego do momentu powrotu do zdrowia lub zakończenia zwolnienia [1][3][4]. Do końca 2024 roku pierwszy etap (33/14 dni) finansuje pracodawca, resztę – ZUS. Od początku 2025 roku cały proces przejmie ZUS, a wypłata dotyczyć będzie każdego dnia zwolnienia lekarskiego w ramach ważnego tytułu ubezpieczenia chorobowego [1][3].
Źródła:
- [1] https://partner-gospodarczy.pl/zmiany-w-l4-w-2025-roku-czy-zus-przejmie-wyplate-chorobowego-od-1-dnia/
- [2] https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-zwolnienie-lekarskie-a-wysokosc-wynagrodzenia
- [3] https://www.podatnik.info/publikacje/zmiany-w-zasilku-chorobowym-2025,636246
- [4] https://www.zus.pl/en/swiadczenia/zasilki/zasilek-chorobowy/z-ubezpieczenia-chorobowego/prawo-do-zasilku-i-okres-przyslugiwania

ObywatelKontraZus-Blog.pl – portal, gdzie skomplikowane przepisy stają się prostymi odpowiedziami. Zespół praktyków z branży finansowej przekłada prawnicze paragrafy na język codzienności.