Ile zarobię bez PIT pracując na umowie o dzieło?

Umowa o dzieło to forma zatrudnienia, która znacząco różni się od etatowej pracy zarówno pod względem składek, jak i rozliczenia podatkowego. Najważniejsze pytanie brzmi: ile zarobisz bez PIT pracując na umowie o dzieło? Odpowiedź zależy od kilku kluczowych czynników, które szczegółowo analizujemy poniżej.

Umowa o dzieło – czym jest i jak ją rozliczyć?

Umowa o dzieło to rodzaj umowy cywilnoprawnej, której celem jest wykonanie konkretnego, zdefiniowanego dzieła, na przykład opracowanie projektu lub stworzenie produktu. Rozliczenie podatkowe umowy o dzieło różni się od innych form zatrudnienia – nie są od niej odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (z wyjątkiem sytuacji, gdy umowa jest zawierana z własnym pracownikiem) [1][2]. Rozliczenie podatku dochodowego odbywa się na zasadach ogólnych, uwzględniając podatek PIT oraz określone koszty uzyskania przychodu [1][2].

Pracując na umowie o dzieło, zamawiający odprowadza zaliczki na podatek dochodowy i przekazuje wykonawcy roczną informację PIT-11. Na jej podstawie rozlicza się on w swoim zeznaniu podatkowym (PIT-37) [1][3].

Ile wynosi podatek od umowy o dzieło?

Wysokość podatku PIT od umowy o dzieło zależy przede wszystkim od osiągniętych przychodów oraz rodzaju kosztów uzyskania przychodu [1][2]. Stawka PIT wynosi 12% od podstawy opodatkowania do 120 000 zł dochodu rocznie, natomiast po przekroczeniu tego limitu – 32% od nadwyżki [1][2].

Jeżeli wartość konkretnej umowy nie przekracza 200 zł brutto, stosuje się uproszczony sposób rozliczenia – 12% podatku ryczałtowego liczony jest od całej kwoty umowy, bez uwzględnienia kosztów uzyskania przychodu [1]. Każda taka umowa jest traktowana osobno, nawet jeśli została zawarta z tym samym zleceniodawcą [1].

Koszty uzyskania przychodu – wpływ na wynagrodzenie netto

Od kwoty brutto umowy o dzieło potrącane są koszty uzyskania przychodu. Standardowo wynoszą one 20% przy klasycznej umowie o dzieło, jednak mogą zostać podwyższone do 50% w przypadku przeniesienia praw autorskich na zleceniodawcę [1][2][4]. Odjęcie kosztów uzyskania przychodu obniża podstawę opodatkowania, co bezpośrednio wpływa na wysokość netto wynagrodzenia.

Im wyższe koszty można zastosować, tym niższy podatek dochodowy – a tym samym większa kwota trafia do wykonawcy [1][4]. Warunkiem zastosowania 50% kosztów jest udokumentowanie przeniesienia praw autorskich [4].

Jak kalkulować wynagrodzenie bez PIT?

Aby określić wynagrodzenie netto – czyli ile zarobisz „na rękę” bez PIT – należy przejść przez poniższy proces [1][2][4]:

• Ustalić kwotę brutto umowy;
• Obliczyć koszty uzyskania przychodu, a następnie odjąć je od kwoty brutto;
• Od otrzymanej podstawy opodatkowania naliczyć 12% podatku PIT (do 120 000 zł rocznie, powyżej tej kwoty 32% od nadwyżki);
• Kwotę podatku odjąć od pierwotnej kwoty brutto w celu uzyskania kwoty netto.

Kwota wolna od podatku (30 000 zł rocznie) zostaje rozliczona w deklaracji rocznej PIT-37, co finalnie zmniejsza należność podatkową. Istotne jest, że z wyjątkiem przypadku umów z własnym pracownikiem, umowy o dzieło nie generują składek ZUS ani ubezpieczenia zdrowotnego [2][5].

Specyfika opodatkowania kwot poniżej 200 zł oraz roli zamawiającego

W przypadku, gdy wartość pojedynczej umowy o dzieło nie przekracza 200 zł, obowiązuje uproszczony system rozliczenia – podatek 12% zostaje naliczony ryczałtowo od całości kwoty brutto i odprowadzany przez zamawiającego [1]. Nie można tu zastosować kosztów uzyskania przychodu. Niezależnie od liczby takich umów podpisanych w jednym roku z tym samym zleceniodawcą, każda rozliczana jest osobno [1].

Zamawiający pełni funkcję płatnika podatku – sporządza listę płac, odprowadza podatek do urzędu skarbowego do 20. dnia miesiąca za okres poprzedni i wystawia informację PIT-11, którą wykonawca wykorzystuje w swoim rozliczeniu rocznym [3].

Umowa o dzieło a składki ZUS – wpływ na wynagrodzenie netto

Jedną z głównych zalet umowy o dzieło jest brak obowiązku opłacania składek na ZUS oraz ubezpieczenie zdrowotne (wyjątkiem jest sytuacja, w której dzieło wykonuje własny pracownik pracodawcy – wtedy występuje oskładkowanie) [2][4]. Dzięki temu koszt pracodawcy to dokładnie ustalona kwota brutto, co przekłada się na wyższą części wynagrodzenia, która trafia ostatecznie do realizującego umowę.

Z perspektywy wykonawcy, umowa o dzieło pozwala osiągnąć stosunkowo wysokie wynagrodzenie netto w relacji do brutto, szczególnie w porównaniu do standardowej umowy o pracę, gdzie znaczna część wynagrodzenia jest przekazywana na składki [4].

Podsumowanie: ile zarobisz bez PIT z umowy o dzieło?

Wynagrodzenie bez PIT w przypadku umowy o dzieło jest sumą kwoty brutto pomniejszonej tylko o podatek dochodowy – jego wysokość zależy od kosztów uzyskania przychodu, rodzaju umowy, zastosowania kwoty wolnej oraz przekroczenia określonych progów podatkowych [1][2][4][5]. Ponieważ umowa o dzieło nie jest oskładkowana, wykonawca uzyskuje netto większą część wynegocjowanej kwoty.

Na ostateczną wysokość zarobku wpływają:

• rodzaj umowy o dzieło (przeniesienie praw autorskich daje wyższe koszty i niższy podatek),
• wartość umowy brutto,
• sposób rozliczania podatku (zaliczki odprowadzane przez zamawiającego, możliwość zastosowania kwoty wolnej),
• brak potrąceń na ZUS i NFZ (poza umową z własnym pracownikiem).

W efekcie umowa o dzieło pozwala optymalizować zarobki netto względem brutto i prowadzi do korzystniejszych rozliczeń niż większość innych powszechnie stosowanych form prawnych zatrudnienia.

Źródła:

• [1] https://ciekawecv.pl/blog/umowa-o-dzielo/
• [2] https://www.livecareer.pl/prawo-pracy/umowa-o-dzielo
• [3] https://www.e-pity.pl/umowa-o-dzielo/
• [4] https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/kalkulator-umow-o-dzielo
• [5] https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-umowy-o-dzielo-wedlug-nowych-przepisow