Umowa o dzieło jaki pit wystawia pracodawca?

Umowa o dzieło stanowi jedną z najpopularniejszych form zatrudnienia przy realizacji konkretnych zadań projektowych. Kluczowe pytanie, jakie często pojawia się wśród wykonawców i zamawiających, dotyczy kwestii rozliczenia podatku dochodowego. W poniższym artykule szczegółowo wyjaśniamy, jaki PIT wystawia pracodawca przy umowie o dzieło, kto odpowiada za jego rozliczenie oraz jak przebiega cała procedura podatkowa według aktualnych przepisów.

Charakterystyka umowy o dzieło – podstawowe informacje

Umowa o dzieło jest cywilnoprawną formą współpracy, polegającą na zobowiązaniu się wykonawcy do dostarczenia określonego rezultatu (dzieła) na rzecz zamawiającego, którym najczęściej jest firma lub instytucja. Ta forma umowy odróżnia się od typowych form zatrudnienia, gdyż dotyczy konkretnego zadania, a nie ciągłego świadczenia pracy[1][2].

Przy zawieraniu umowy o dzieło z firmą lub innym podmiotem będącym płatnikiem, to właśnie zamawiający przejmuje obowiązek odprowadzania należnego PIT od wynagrodzenia. Oznacza to, że po zakończeniu roku podatkowego to pracodawca (firma) ma obowiązek przygotowania i przekazania odpowiedniego formularza podatkowego[1][2].

Obowiązek podatkowy przy umowie o dzieło – kto i kiedy go realizuje?

Płatnikiem podatku dochodowego od umowy o dzieło zawartej między osobą fizyczną a firmą jest zawsze zamawiający, czyli pracodawca lub podmiot zlecający wykonanie dzieła. To po jego stronie leży prawidłowe naliczenie podatku oraz jego odprowadzenie do urzędu skarbowego. Obowiązek ten dotyczy zarówno standardowych umów o dzieło, jak i tych, w których przewidziano przeniesienie praw autorskich. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy umowa o dzieło zawierana jest pomiędzy osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności – wtedy to wykonawca samodzielnie rozlicza podatek[2].

Po zakończeniu roku podatkowego, płatnik sporządza dla wykonawcy dedykowany formularz podatkowy, w którym wykazuje osiągnięte przez niego przychody, a także pobrany i odprowadzony podatek PIT[1][2][3].

Jaki PIT wystawia pracodawca przy umowie o dzieło?

Podstawowym dokumentem podatkowym, jaki wystawia firma (pracodawca) po rozliczeniu umowy o dzieło, jest PIT-11. Formularz ten zawiera informacje o osiągniętych przychodach, potrąconych kosztach uzyskania przychodu oraz pobranym podatku dochodowym. Na jego podstawie wykonawca wykazuje te kwoty w swoim rocznym zeznaniu podatkowym – najczęściej na druku PIT-37, służącym do rozliczenia przychodów z działalności wykonywanej osobiście[4].

Jeżeli łączna kwota z jednej umowy o dzieło nie przekracza 200 zł, firma nie wystawia PIT-11, a podatek potrąca w formie zryczałtowanej 12% bez odliczenia kosztów uzyskania przychodu. W takiej sytuacji informacja trafia bezpośrednio do urzędu skarbowego[1][3].

Zasady naliczania podatku dochodowego PIT od umowy o dzieło

Wynagrodzenie z umowy o dzieło podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych według skali podatkowej. Podstawowa stawka podatku dla dochodów do 120 000 zł rocznie to 12%. Po przekroczeniu tego progu, od nadwyżki stosowana jest stawka 32%[3].

Ponadto, z wynagrodzenia potrącane są koszty uzyskania przychodu (KUP), które – co istotne – wpływają na wysokość opodatkowanego przychodu. Standardowy poziom kosztów wynosi 20% w przypadku umów nie obejmujących przeniesienia praw autorskich, lub 50% – jeśli prawa autorskie są przenoszone na zamawiającego[1][3].

Dla umów zawartych na kwotę nieprzekraczającą 200 zł, podatek jest naliczany w wysokości 12%, a możliwość odliczenia kosztów uzyskania przychodu nie występuje[1][3].

Składki ubezpieczeniowe a umowa o dzieło

Jedną z cech wyróżniających umowę o dzieło jest brak obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Żadne składki do ZUS nie są naliczane ani po stronie wykonawcy, ani po stronie zamawiającego, z wyjątkiem szczególnych przypadków – np. gdy umowa o dzieło zostaje zawarta z własnym pracownikiem lub podlega innym uregulowaniom[2].

Brak składek ZUS czyni umowę o dzieło korzystną z punktu widzenia kosztów w porównaniu do umowy o pracę czy umowy zlecenia, jednak należy pamiętać o konieczności prawidłowego rozliczenia podatku przez pracodawcę[2].

Podsumowanie procesu rozliczania PIT przy umowie o dzieło

Reasumując, przy umowie o dzieło zawieranej między firmą a osobą fizyczną, obowiązek wystawienia PIT oraz odprowadzenia podatku należy do pracodawcy. Najczęściej pracodawca sporządza formularz PIT-11, a wykonawca rozlicza przychód oraz pobrany podatek w swoim zeznaniu rocznym na druku PIT-37[4]. Stawka podatku wynosi 12% dla dochodów poniżej 120 000 zł i 32% powyżej tej kwoty. Rodzaj kosztów uzyskania przychodu zależny jest od charakteru dzieła – 20% lub 50%. Dla umów do 200 zł stosowany jest zryczałtowany podatek 12% bez odliczania kosztów uzyskania przychodu[1][3]. W przypadku tej formy umowy nie nalicza się składek na ZUS, z wyjątkiem kilku specyficznych sytuacji[2].

Źródła:

• [1] https://www.dkms.pl/dawka-wiedzy/o-fundacji-dkms/umowa-odzielo-podatekirozliczenie-pit-2024-2025
• [2] https://www.pit.pl/aktualnosci/umowa-o-dzielo-kiedy-mozna-pracowac-w-tej-formie-zus-i-pit-1010045
• [3] https://dobraaukcja.pl/umowa-o-dzielo-kto-placi-podatek/
• [4] https://www.money.pl/podatki/poradniki/artykul/przychody-z-umowy-o-dzielo-jak-je-rozliczyc,202,0,2400458.html