Umowa zlecenie podlega osładkowaniu ZUS, czyli obowiązkowi opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne od wynagrodzenia brutto osoby zatrudnionej na tej podstawie [1][2]. W rzeczywistości, rozliczenia te obejmują różne składki oraz fundusze, co bezpośrednio wpływa zarówno na koszt zatrudnienia, jak i ostateczne wynagrodzenie netto wypłacane zleceniobiorcy. Warto znać szczegółowe zasady naliczania oraz zakres obowiązkowych i dobrowolnych składek na umowie zlecenie, szczególnie mając na uwadze ostatnie zmiany legislacyjne oraz wymagania dotyczące minimalnej stawki godzinowej [1][3][4].
Zakres składek ZUS na umowie zlecenie
Podstawą do naliczenia składek ZUS na umowie zlecenie jest wynagrodzenie brutto wskazane w umowie [1][2]. Obowiązkowe są dwa typy składek: składki społeczne oraz zdrowotne. Składki społeczne obejmują emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz – dobrowolnie – chorobowe [2]. Obowiązuje także odprowadzenie składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP).
Składki zdrowotne natomiast są zawsze obowiązkowe i naliczane w wysokości 9% od podstawy wymiaru, którą stanowi wynagrodzenie brutto po odliczeniu składek społecznych [1][2]. Składki społeczne z kolei są naliczane wyłącznie od kwoty brutto (bez odliczeń) i dzielone według określonych stawek procentowych, odrębnie dla zleceniobiorcy oraz zleceniodawcy.
Rodzaje składek i finansowanie na umowie zlecenie
Wyliczając całkowite składki ZUS od umowy zlecenie dla zatrudnionej osoby, należy wziąć pod uwagę konkretne rodzaje składek oraz to, kto (zleceniobiorca czy zleceniodawca) je finansuje [2]:
- Emerytalne – 9,76% pracownik + 9,76% pracodawca
- Rentowe – 1,5% pracownik + 6,5% pracodawca
- Chorobowe (dobrowolna) – 2,45%, tylko pracownik
- Wypadkowe – 1,67%, tylko pracodawca
- Fundusz Pracy – 2,45%, pracodawca
- FGŚP – 0,1%, pracodawca
- Składka zdrowotna – 9%, tylko pracownik (od podstawy pomniejszonej o społeczne)
Nie wszystkie składki są więc rozdzielone równomiernie – pracownik z reguły nie ponosi kosztu składki wypadkowej, Funduszu Pracy czy FGŚP [2].
Proces naliczania i dobrowolność niektórych składek
Wysokość odprowadzenia składek zależy od procesu naliczania. Najpierw ustalana jest podstawa, czyli wynagrodzenie brutto. Następnie obliczane są składki społeczne według obowiązujących stawek procentowych. Dopiero po ich odliczeniu ustala się podstawę do naliczenia składki zdrowotnej, co wpływa na jej ostateczną wysokość [1][2].
Kluczowa jest także dobrowolność składki chorobowej – nie jest ona automatycznie naliczana każdemu zleceniobiorcy. Jeśli zdecyduje się on na jej opłacanie, uzyskuje prawo do świadczeń chorobowych [2].
Wysokość minimalnej stawki i podstawa wynagrodzenia zleceniobiorcy
Wynagrodzenie na umowie zlecenie nie podlega ogólnemu minimum wynagrodzenia, lecz obowiązuje dla niego minimalna stawka godzinowa. Od 2025 r. wysokość tej stawki wynosi 30,50 zł za godzinę [1]. Przy standardowym miesięcznym wymiarze godzin (np. 160 godz.) daje to około 4 880 zł brutto, od którego liczone są składki społeczne i zdrowotne [1][2].
Ostatnie zmiany legislacyjne i ich konsekwencje
Od 1 stycznia 2025 r. miały wejść w życie zmiany nakazujące pełne oskładkowanie każdej umowy zlecenia, jednak rząd zdecydował o wycofaniu się z tej nowelizacji. Powodem tej decyzji była obawa przed wzrostem kosztów zatrudnienia oraz ochrona wynagrodzeń zleceniobiorców przed spadkiem netto ich wypłat [3][4]. Dzięki tej zmianie nie doszło do automatycznego podwyższenia obciążeń z tytułu składek na każdej umowie zlecenia [4].
Podsumowanie: jakie składki obowiązują na umowie zlecenie?
Podsumowując, na umowie zlecenie obowiązują składki społeczne oraz składka zdrowotna. Składki społeczne obejmują emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz – opcjonalnie – chorobowe, a także Fundusz Pracy i FGŚP. Składka zdrowotna w wysokości 9% podstawy jest wymagana zawsze. Podstawą rozliczeń jest zawsze wynagrodzenie brutto, a zakres oraz wysokość składek zależy od decyzji stron, statusu zleceniobiorcy oraz aktualnych przepisów prawnych [1][2][4].
Źródła:
- [1] https://mk.rp.pl/blog/oskladkowanie-umowy-zlecenia-2025-skladki-na-ubezpieczenia-zus-przy-zatrudnieniu-co-placi-pracodawca-a-co-zleceniobiorca/
- [2] https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/kalkulator-umow-zlecenie
- [3] https://centrumverte.pl/blog/oskladkowanie-umowy-zlecenie-zmiany-od-1-stycznia-2025/
- [4] https://inewi.pl/blog/ozusowanie-umowy-zlecenia-od-2025-roku-kluczowe-zmiany

ObywatelKontraZus-Blog.pl – portal, gdzie skomplikowane przepisy stają się prostymi odpowiedziami. Zespół praktyków z branży finansowej przekłada prawnicze paragrafy na język codzienności.