Zasiłek chorobowy czy jest opodatkowany?

Zasiłek chorobowy to jeden z najistotniejszych elementów systemu zabezpieczenia społecznego w Polsce. Osoby objęte ubezpieczeniem chorobowym mogą liczyć na wsparcie finansowe podczas okresu niezdolności do pracy spowodowanej chorobą, które pozwala na częściową rekompensatę utraconych dochodów. W praktyce pojawia się jednak pytanie: czy zasiłek chorobowy jest opodatkowany i jakie regulacje wpływają na wysokość otrzymywanego świadczenia?

Podstawowe zasady przyznawania zasiłku chorobowego

Zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu w momencie, kiedy po upływie okresu wypłaty wynagrodzenia chorobowego (maksymalnie do 33 lub 14 dni w roku kalendarzowym, w zależności od wieku) jego niezdolność do pracy trwa dłużej i zostaje potwierdzona odpowiednim zaświadczeniem lekarskim[7][8]. Świadczenie to finansowane jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, co następuje już od 15. dnia niezdolności do pracy, a według planowanych zmian nawet od 1. dnia absencji po nowelizacji przepisów[5][7]. Celem zasiłku chorobowego jest czasowa rekompensata wynagrodzenia, którego ubezpieczony nie otrzymuje z powodu choroby[2].

Jak ustalana jest podstawa wymiaru zasiłku chorobowego?

Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego wyliczana jest na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia pracownika z ostatnich 12 miesięcy kalendarzowych, w których objęty był ubezpieczeniem chorobowym[6]. Do tej podstawy wlicza się zarówno stałe jak i zmienne składniki wynagrodzenia, przy czym wybrane dodatki mogą być wyłączone z obliczeń zgodnie z obowiązującymi przepisami[2]. Należy zwrócić uwagę, że podstawa wymiaru nie może być niższa od określonego ustawowo minimum – w 2025 roku wyniesie ono 4026,29 zł po uwzględnieniu składek ZUS, co wiąże się z prognozowanym minimalnym wynagrodzeniem w wysokości 4666 zł brutto[1][3].

Wyliczenia wyglądają następująco:
1) określanie przeciętnego wynagrodzenia z ostatniego roku,
2) porównanie z minimalną ustawową kwotą i przyjęcie wyższej,
3) odjęcie należnych składek,
4) stosowanie odpowiedniego procentu (najczęściej 80%) do ustalonej podstawy,
5) podział przez 30 dni w miesiącu w celu wyznaczenia kwoty dziennego świadczenia[3][6].

Czy zasiłek chorobowy jest opodatkowany?

Kluczową informacją dla osób przebywających na zwolnieniu lekarskim jest fakt, że zasiłek chorobowy podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT)[4][10]. Oznacza to, że od kwot brutto wypłacanych przez ZUS potrącana jest zaliczka na podatek dochodowy według zasad ogólnych, niezależnie od tego, czy świadczenie wypłaca ZUS, czy pracodawca. Wśród świadczeń potrącanych z zasiłku mogą znajdować się również alimenty lub inne egzekucje komornicze, z zachowaniem ustawowych limitów wolnych od potrąceń[4].

Jednocześnie zasiłek chorobowy nie podlega składkom na ubezpieczenia społeczne, jednak od świadczenia odprowadzana jest składka zdrowotna, co wpływa na końcową kwotę netto wypłacaną beneficjentowi[4][10]. W efekcie zasiłek brutto zostaje obniżony zarówno o podatek, jak i składkę zdrowotną, co należy uwzględnić przy szacowaniu rzeczywistego wsparcia finansowego w okresie niezdolności do pracy.

Szczegóły wypłaty i wyliczenia zasiłku chorobowego

Zgodnie z obecnymi regulacjami wynagrodzenie chorobowe wypłacane jest za początkowy okres niezdolności do pracy (do 33 lub 14 dni), natomiast zasiłek chorobowy przejmuje funkcję zabezpieczenia przy dłuższej absencji i finansowany jest już przez ZUS[7][8]. Wysokość zasiłku standardowo stanowi 80% podstawy wymiaru ustalonej zgodnie z procedurą opisaną powyżej. W wyjątkowych przypadkach, takich jak wypadek przy pracy lub choroba zawodowa, świadczenie może wynosić 100%[3][5].

Minimalne wynagrodzenie oraz jego wpływ na podstawę wymiaru zasiłku chorobowego są każdego roku aktualizowane. W 2025 r. minimalna podstawa świadczenia po potrąceniu składek wyniesie właśnie 4026,29 zł, co przekłada się na dzienne wynagrodzenie chorobowe na poziomie 134,21 zł[3]. Ustalenie dokładnej kwoty wymaga zatem analizy konkretnej sytuacji wynagrodzeniowej, sposobu naliczania, rodzaju umowy, jak również uwzględnienia potrąceń wynikających z prawa podatkowego i ubezpieczeniowego.

Nowelizacje i planowane zmiany

Trwają prace nad nowelizacją przepisów dotyczących zasiłku chorobowego. Proponowane zmiany zakładają m.in. umożliwienie wypłaty zasiłku już od pierwszego dnia niezdolności do pracy (zamiast od 15. dnia), a także wzrost rygoru kontroli prawidłowości orzeczeń lekarskich oraz procesu wypłaty świadczeń[5]. Zmiany mają na celu usprawnienie systemu i ograniczenie nadużyć, przy jednoczesnym zachowaniu ochrony interesu osób rzeczywiście niezdolnych do pracy.

Podsumowanie

Zasiłek chorobowy w Polsce stanowi kluczowe narzędzie wsparcia dla osób, które z powodów zdrowotnych czasowo utraciły możliwość zarobkowania. Wypłata tego świadczenia obciążona jest podatkiem dochodowym oraz składką zdrowotną, natomiast zwolniona jest z innych składek społecznych. Wysokość świadczenia zależy od osiąganego wynagrodzenia, podstawy wymiaru, a także szczególnych okoliczności niezdolności do pracy. W najbliższych latach można spodziewać się dalszych zmian legislacyjnych, które będą miały wpływ na sposób przyznawania i opodatkowania zasiłku chorobowego w Polsce.

Źródła:

• [1] https://www.infor.pl/prawo/nowosci-prawne/6792152,chorobowe-2025-wynagrodzenie-zasilek-minimalna-podstawa-wymiaru-komu-i-kiedy-wyplaca-zus-jakie-formalnosci-sa-wymagane.html
• [2] https://centrumverte.pl/blog/podstawa-wymiaru-zasilku-chorobowego-stale-i-zmienne-skladniki-wyliczanie/
• [3] https://serwisy.gazetaprawna.pl/zdrowie/artykuly/9690881,wynagrodzenie-chorobowe-w-2025-roku-ile-dostaniesz-na-l4-kwota-za-jeden-dzien-zwolnienia-lekarskiego.html
• [4] https://www.hrkadryiplace.pl/kwoty-wolne-od-potracen-przy-egzekucji-swiadczen-z-zasilkow-chorobowych-macierzynskich-opiekunczych-zbieg-potracen-alimenty-jezek-przemyslaw/
• [5] https://www.infor.pl/prawo/zasilki/zasilek-chorobowy/6800026,zasilek-chorobowy-2025-r-i-2026-r.html
• [6] https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-nowa-podstawa-zasilku-chorobowego-a-przerwa-miedzy-zwolnieniami
• [7] https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-wynagrodzenie-chorobowe-lub-zasilek-chorobowy-placi-zus-czy-pracodawca
• [8] https://www.ifirma.pl/blog/zasilek-chorobowy-czy-wynagrodzenie-za-czas-choroby/
• [9] https://forsal.pl/gospodarka/artykuly/9857284,zasilek-chorobowy-i-macierzynski-2025-nowe-zasady-i-zmiany-od-6-sierpnia.html
• [10] https://www.pitax.pl/wiedza/poradnik-rozliczenia/zasilki-opodatkowane-i-zwolnione-z-pit/